Prodhime filmi të ish Kinostudios, disa tituj që janë vlerësuar jo pak nga publiku, mund t’i humbasim nëse nuk restaurohen, bën me dije Drejtoresha e AQSHF-së (Arkivi Qëndror Shtetëror të Filmit).

Filmat që ruhen në fondin e AQSHF-së sot janë pjesë e trashëgimisë sonë kulturore, dhe disa kohë më pare vetë drejtues të Arkivit pohuan se filmat nuk mund t’i humbasim duke bërë kështu një thirrje ndihme për restaurimin e disa prej filmave ikonikë të kinematografisë shqiptare.

“Në kushtet e sotme të produksionit është e pamundur të xhirohen filma të rinj me temë nga e kaluara jonë keshtu që duhet të kuptojmë rëndësinë e nismave të tilla dhe të mbështesim projektin e restaurimit të rradhes”, ishte thirrja që bëri drejtoresha  e AQSHF-së në premierën e filmave të restauruar “Përrallë nga e kaluara” dhe dokumentari “përjetësi”, që i takon fondit Anagnosti.

Por në emergjencë vijnë filmat si: “Ballë për ballë” 1979, “Liri a vdekje”1979, “Vajzat me kordele të kuqe” 1978, “Në shtëpinë tonë” 1979, “Vdekja e kalit” 1992, “Zemra e nënës” 1993.

Një nga filmat më të hershëm është, “Vdekja e kalit” 1992, me regji nga Raimir Kumbaro, i cili shprehet se shteti është ai që duhet të  ketë më tepër vëmendje se kushdo tjetër për filmat që sot janë pjesë e fondit të trashëgimisë sonë kulturore kombëtare.

Por ndërsa kërkon vëmendje për restaurimin e filmave që janë sot pjesë e trashëgimisë sonë kulturore kombëtare, regjizori Kumbaro është shprehur se në restaurimet e bëra ka pasur edhe probleme.

“Nuk kemi pse të mendojmë që restaurimi i filmave mund të bëhet vetëm jashtë, sot në Shqipëri kemi montazhierë dhe grafistë të zotë. Le të hapet një konkurs nga AQSHF-ja për ata që e njohin mirë grafikën dhe montazhin, le t’i japë mundësi në 5 minuta figurë dhe dialog për të parë se cfarë mund të arrijë, dhe të fitojë ai që arrin të bëjë më të mirën.

Me përpjekjet e vetë Arkivit Qëndror Shtetëror të Filmit deri më tani  janë restauruar disa filma, por emergjenca mbetet pasi nuk ekziston ndonjë projekt konkret për restaurimin e tyre, duke bërë që drejtues të AQSHF-së dhe kineastë të kërkojnë vëmendjen e shtetit për të mos humbur disa nga filmat e suksesshëm të kinemasë shqiptare.

/Panajot Dybeli/